Kopertekort is een veelvoorkomend probleem bij koeien en leidt tot problemen bij melkvee. Een overvloed aan koper zorgt voor schade in de lever, wat weer de weerstand van de koe vermindert. Een koperovermaat of kopertekort kan voorkomen worden door een nieuwe chirurgische techniek bij koeien: leverbiopt. Onze veearts Atze de Vries vertelt er alles over.
Het doel van koper
Atze de Vries legt uit: “Om de werking van diverse enzymen op peil te houden heeft een koe koper nodig. Enzymen zorgen voor opname van ijzer uit de darm, bot- en pigmentvorming van haren en de algemene weerstand. Een koperovermaat is dus enkel in de lever waarneembaar.”
Melkveebedrijf kampte met koperproblemen
“Een melkveebedrijf wat in 2018 plotseling kampte met koperproblemen was de aanleiding voor deze nieuwe techniek. Dieren die uitvielen tijdens lactatie en andere koeien die kampten met hun gezondheid. Melkgiftdaling, ziekteverschijnselen, ruig in het haar, oftewel: de veerkracht in de koe was ver te zoeken. De Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) pleegde een sectie op de lever van de gestorven runderen. Wat bleek? Een koperoverschot in de lever. Dit was een mogelijke oorzaak van de vergiftiging van de koe”, veronderstelde Atze.
Een nieuwe chirurgische techniek
Veearts Atze heeft nu een kleine hoeveelheid weefsel (150 tot 250 milligram) afgenomen bij 3 koeien om de voorraad zware metalen in de lever in kaart te brengen. De verschijnselen kunnen namelijk goed samenhangen met onder andere een koperoverschot in de lever. In de melk is koper redelijk constant, terwijl uit een bloedopname enkel een tekort aan koper waarneembaar is.
Leverbiopt
In onze regio zijn de gronden koperarm, waardoor de gewassen weinig koper bevatten. Bovendien is er relatief veel verdringing van koper door de aanwezigheid van molybdeen en zwavel. Het is daarom vaak nodig om koper bij te voeren. De voorraad van de meeste mineralen en spoorelementen bevindt zich in de lever. Met het nemen van een biopt kunnen we nu meten wat de hoeveelheid opgeslagen koper in de lever is bij de levende koe.
